Hoe ga je om met afwijzingen als schrijver?

Bedenk: je bent niet alleen

Elke schrijver krijgt ermee te maken. Beginners, maar ook de meer ervaren schrijvers maken mee dat hun vaste uitgever geen brood ziet in het publiceren van hun nieuwste manuscript. Bekende voorbeelden van manuscripten die talloze malen geweigerd werden, om vervolgens – alsnog uitgegeven – een daverend succes te worden, zijn er genoeg. Denk aan Joe Speedboot van Tommy Wieringa, of het allereerste Harry Potter boek.

Je mag huilen

Je hart en ziel zit in het manuscript. Alles heb je gegeven. Logisch, dat een afwijzing van het manuscript ook een beetje voelt als een persoonlijke afwijzing. Sta jezelf toe er even verdrietig over te zijn, of op zijn minst teleurgesteld. Alles went, ook afwijzingen komen mettertijd minder hard aan, maar toch. Het blijft een afwijzing.

Er kunnen allerlei redenen zijn voor afwijzing

Er zijn allerlei redenen denkbaar waarom jouw manuscript bij die ene uitgever niet in de smaak viel. Vaak zal je de standaardafwijzing te horen krijgen: het manuscript past niet in het fonds van de uitgever. Dit kan inderdaad de reden zijn. Als je er nog eens goed over nadenkt, was het misschien niet de meest aangewezen uitgever om je manuscript naartoe te sturen. Maar er kan ook een heel andere reden zijn. Er spelen vele factoren een rol en sommige daarvan zal je nooit de vinger achter krijgen. Het kan simpelweg zo zijn dat degene die jouw manuscript uit de slush pile viste, geen goede dag had.

Probeer ervan te leren

Wat de reden voor de afwijzing ook is, en of je hier volledig achter kunt komen of niet: het is altijd een goed idee om zelf nog eens goed naar je eigen tekst te kijken. Tussen het insturen van het manuscript en het ontvangen van de afwijzing, zitten doorgaans enkele maanden. Dit stelt je in staat om je eigen werk met wat meer afstand te bekijken dan voordat je het instuurde. Je kunt het nu ‘met koude ogen’ bezien. Misschien blijkt er wel een grandioze fout in een verhaallijn te zitten, of misschien haal je er simpelweg nog wat taalfoutjes uit. Hoe dan ook, je manuscript komt er beter uit en met een beetje geluk heb je er zelf ook nog wat van geleerd.

Krijg weer zin in schrijven 

Wanneer je het even helemaal hebt gehad en er geen vertrouwen meer in hebt dat er ooit iets van jouw hand uitgegeven gaat worden, sta dan even stil. Stop desnoods even met schrijven. Leg even geen druk op je eigen schouders. Ga lekker veel lezen, zonder de zinnen te ontleden of te bedenken hoe je het zelf zou hebben opgeschreven. Geniet simpelweg van het lezen. Je zult zien, als jij een schrijver bent, gaat het na verloop van tijd vanzelf weer kriebelen. Je raakt geïnspireerd. En als het moment daar is, begin dan klein. Word weer verliefd op het schrijven zelf.

Heb geen haast

Hoewel het soms lastig kan zijn hierbij stil te staan, omdat je het nú wilt, omdat je het gevoel hebt dat je iets bewijzen moet: het is een marathon, geen sprint. Blijf schrijven, leer, ontdek. De roman die jij uiteindelijk zult publiceren zal er alleen maar rijker door worden. Soms is het nodig om eerst wat levenservaring op te doen. Heb geen haast.

Overweeg self-publishing

Als je echt alles hebt geprobeerd, geen uitgever of agent wil met je in zee, en je weet het zeker: dit boek moet er komen, zorg dan dat het er komt. Er zijn tegenwoordig legio mogelijkheden om je boek zelf uit te geven. Maar zorg dan wel dat het goed gebeurt, neem mensen in de arm voor redactie, voor vormgeving. Heus: je kunt niet alles zelf. Want wat zal je balen als je dan eindelijk jouw eigen roman in handen hebt, en de chronologie blijkt niet te kloppen, of er staan toch nog wat spelfouten in.